Menu
Vanuit een diep respect voor elk mens, ben ik een groot voorstander van een afscheid bij leven. Dat biedt zoveel voordelen. Ik tracht dat hier, zo goed en zo kwaad als dat kan, uit te leggen.
We zijn vanuit ons overlevingssysteem steeds meer gaan denken en piekeren en kunnen ervaringen (lees: gevoelens) niet meer zo goed toelaten en werkelijk doorvoelen.
Als je leeft in het zicht van de dood, kom je in een existentiële fase van je leven terecht. Daar spelen gevoelens een hele grote rol! Mogelijk ook vragen rondom zingeving.
Geaccepteerde verslavingen
In ons normale dagelijkse leven zijn we bewust en onbewust gevoelens aan het wegwerken. Zoeken we op allerlei manieren compensatie om onze innerlijke pijn, leegte of gemis te verlichten. Door bijvoorbeeld meer op ons werk gericht te zijn. Een zeer geaccepteerde verslaving naast allerlei andere verdovingsmechanismes, zoals televisiekijken, alcohol, social media, bovenmatig sporten, over-consumeren, etc. We kunnen vaak maar lastig met onze gevoelens omgaan.
Gevoelens van eenzaamheid
Leven in het zicht van de haven maakt ons doorgaans erg gevoelig. Ook betrokken naasten worden geraakt bij de gedachte deze betekenisvolle mens straks te moeten gaan missen. Eenzaamheid is hierin voor alle betrokken partijen een vaak gevoelde emotie. Vaak krijg ik tijdens een uitvaart een nóg completer beeld van de, op dat moment, gestorven mens. Ik vind dat eigenlijk verdrietig.
Aanpassen om gewaardeerd te worden
We kunnen ons aanpassen in ons (gevoels)leven, zodat we ons geaccepteerd of geliefd weten, of gewaardeerd worden. Dat zie ik als een pleister op de wond – de wond van niet onszelf zijn – waar we ons niet zo bewust van zijn. Ik zie dit als onbewust of reflexmatig gedrag, vaak vanuit ons (ego)denken. Hierin merk ik dat mensen (inclusief ikzelf) vaak georiënteerd zijn op de buitenwereld óf zich ongemakkelijk voelen in hun binnenwereld. En dat laatste weer niet willen laten zien aan de buitenwereld.
Applaus op de uitvaart
Ik vind het onvoorstelbaar en verdrietig dat wij in deze dualiteit leven. Ons gedurende ons leven zoveel aanpassen en staande houden. Gericht op presteren. In welke vorm dan ook. En het allergrootste applaus hiervoor komt meestal op de uitvaart. Daar ontstaat dan een nóg completer en mooi beeld van de gestorven mens. Met applaus bedoel ik de waardering en de liefde die dan voelbaar wordt voor deze gestorven mens. Dat voelt voor mij vreemd. En ook pijnlijk.
Afscheid bij leven
Daarom wil ik dienstbaar zijn aan een afscheid bij leven. Bewust tijd nemen en de relatie in het licht zetten. Om de stervende mens in contact te brengen met deze waardering, door een afscheid – in welke vorm dan ook – waarbij men zich kan uitspreken wat deze mens in het leven van de ander betekent. Verbinden! Voelen! Ervaren!
Verbinden
Ik ga ervan uit dat daarmee het hart/de ziel van de stervende mens zich helemaal kan vullen met liefde, waardoor hij/zij de overgang naar een andere dimensie mogelijk iets makkelijker kan maken. Daar wil ik dienstbaar aan zijn. Vanuit een diep respect voor ieder mens en voor elk leven. Ook voor de toekomstige nabestaanden is – leven met gemis – mogelijk iets lichter, wanneer je de binnenkant van jezelf in contact hebt kunnen brengen met de binnenkant van de ander. Kortom, precies de juiste liefdevolle verbinding maken. Het tegenovergestelde van het eerder beschreven lijden. Nu wél VERBINDEN.
De relatie eren en vieren
Datgene wat veel bij condoleances gedaan wordt, namelijk samenzijn, eten, drinken, delen, zou ook prima kunnen passen bij dit afscheid bij leven. De relatie met dankbaarheid eren en vieren.
Verzoenend en helend
Hoe fijn zou het zijn als we deze ervaringen, deze verhalen en anekdotes met elkaar in contact brengen? Als we stilstaan bij de persoon, die het leven gaat loslaten. Stilstaan bij zijn huidige ervaring, over zijn terugblik, over blije en moeilijkere momenten. Dat geeft eerbied, respect en ruimte. Ook ruimte om soms nog iets te helen. Of meer begrip te hebben voor elkaar. Dat ook naasten kunnen vertellen wat hij/zij voor hen betekent. Overigens kan dit ook met weinig woorden. Is het samenzijn, bijzonder genoeg, al verzoenend en helend.
Liefde
Ik zie dat als een grote daad van liefde. Dat iemand geïnjecteerd wordt met een enorme dosis liefde. Hoe vermoed jij dat het zou zijn, als je vlak voor zo’n grote transitie staat, om je lijf en leven los te laten? Volgens mij een welkome injectie. En hoe is het voor toekomstige nabestaanden om zich rechtstreeks te kunnen uitspreken? Hoe zullen zij
daarna terugkijken op deze ervaring? Ik vermoed dat ze met een voorsprong aan de toekomstige rouwarbeid beginnen.
We hoeven Carré niet af te huren. Het kan in een klein intiem verband. Thuis of op een andere favoriete of noodzakelijke plek. Geheel afhankelijk van de wensen en mogelijkheden. Al dan niet onder het genot van een passende consumptie.
Vertrouwde omgeving
Ik zie doodgaan – net als geboren worden – als een natuurlijk proces. Als we geboren worden, moeten we een veilige plek (de baarmoeder) loslaten. Komen via een nauwe poort in een compleet andere dimensie terecht. Krijgen we opeens textiel aan ons lijf, i.p.v. lekker naakt in het water zijn. Slapen we in een bedje en zijn er onbekende mensen en geluiden. Ook bij het sterven komen we weer in een andere dimensie terecht. Gaan we ook door een poort, voordat we ons inmiddels vertrouwde lichaam loslaten.
Net als mijn grootouders en vader, die allen thuis gestorven zijn, zijn ook mijn vier zonen thuis geboren. In een vertrouwde omgeving, waarbij de hulpverleners thuis op bezoek kwamen. Waar jij alles bij de hand hebt en in een vertrouwde omgeving bent.
Als we dit minder willen doorvoelen, brengen we onze stervende dierbare naar een ziekenhuis. Ligt de primaire zorg bij vreemden. Geven we bij lastige momenten extra injecties, om ze na het overlijden over te brengen naar een mortuarium. En tijdens het afscheid vertellen we hoe dierbaar deze mens was. Dit leest bijna veroordelend, maar ik wil hierbij de lezer meenemen in mijn kijk en gevoel.
Hiertussen zit natuurlijk een grote ruimte. Soms lukt het thuis om verschillende redenen niet meer en is een Hospice een geweldig alternatief. Soms vraagt de aard van het ziekteproces een noodzakelijke ziekenhuisopname. Begrijp mij goed, dat ik hierin vrij van oordeel ben. Dat elk mens vrij is om te kiezen. Het vraagt om kennis en keuzes. Niet alleen van de arts.
Thuis sterven en opbaren
Ik wil pleitbezorger zijn van een afscheid bij leven, van thuis sterven en thuis opbaren, waarbij puurheid, eenvoud en persoonlijke aandacht van grote waarden zijn. Waarbij wij weer ervaren i.p.v. uitbesteden of formaliseren. Dat is zó helend en verwarmend. Nog steeds: leven vóór de dood.
Afscheid bij leven vraagt moed én begeleiding. Een goede manier om elkaar te zien, te horen en bovenal te waarderen en te eren.
Voorwaar een eervolle Thuisvaart!
The website will be translated into English in 2023.
Are you straight or do you identify yourself within the lhbtiq+ community?
I work with people and love human beings beyond their gender, race, religion, and sexual orientation.
It’s you I’m interested in, whoever you are, regardless of any color or form.
You are very Welcome here.
With love, Nic
